Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του παχέος εντέρου, η οποία ανήκει στις παθήσεις του πεπτικού συστήματος. Επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών, αν και η συχνότερη εμφάνισή της παρατηρείται σε νέους ενήλικες, συνήθως πριν από την ηλικία των 30 ετών.

Παρά τις ομοιότητες στη συμπτωματολογία της με τη Νόσο του Crohn, οι δύο αυτές φλεγμονώδεις παθήσεις έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η πιο σημαντική διαφορά είναι ότι η ελκώδης κολίτιδα περιορίζεται μόνο στο παχύ έντερο, ενώ η Νόσος του Crohn μπορεί να προκαλέσει βλάβες και σε άλλα τμήματα του πεπτικού συστήματος, όπως:

• Το λεπτό έντερο
• Το στομάχι
• Τον οισοφάγο
• Τη στοματική κοιλότητα

 

Αίτια εμφάνισης της ελκώδους κολίτιδας

 

Η ακριβής αιτία της ελκώδους κολίτιδας παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η εμφάνισή της σχετίζεται με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μία από τις πιο αποδεκτές θεωρίες υποστηρίζει ότι η νόσος αναπτύσσεται λόγω μη φυσιολογικής ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού σε κάποιο βακτήριο ή ιό.

Παρότι η διατροφή, το κάπνισμα και το άγχος δεν θεωρούνται άμεσες αιτίες εμφάνισης της ελκώδους κολίτιδας, σε ορισμένους ασθενείς παράγοντες όπως η κακή διατροφή και το έντονο στρες μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της πάθησης.

 

Με τι συμπτώματα εκδηλώνεται η ελκώδης κολίτιδα;

 

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή, ενώ είναι δυνατόν να εμφανιστούν επεισοδιακές εξάρσεις και υφέσεις. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Συχνές διαρροϊκές κενώσεις, με συχνότητα άνω των 10 φορών την ημέρα
• Αίμα στα κόπρανα
• Αιμορραγία από το ορθό
• Βλέννη στα κόπρανα
• Κοιλιακές κράμπες και πόνος
• Πυρετός
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις (ισχία, γόνατα)
• Φλεγμονές στα μάτια, το δέρμα ή τους πνεύμονες

 

Σε σοβαρές περιπτώσεις, η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως η αναιμία λόγω χρόνιας αιμορραγίας, η υποσιτιστική κατάσταση, καθώς και σοβαρές φλεγμονές στο έντερο που απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση.

 

Διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας

 

Η διάγνωση της πάθησης βασίζεται σε κλινική εξέταση, εργαστηριακές αναλύσεις και απεικονιστικές εξετάσεις. Η πιο αξιόπιστη μέθοδος για τη διάγνωση είναι η κολονοσκόπηση, καθώς επιτρέπει την:

• Απεικόνιση του βλεννογόνου του παχέος εντέρου
• Λήψη βιοψιών για ιστολογική εξέταση
• Διαφορική διάγνωση μεταξύ ελκώδους κολίτιδας και Νόσου του Crohn

Σε περιπτώσεις οξείας κολίτιδας, όπου η κολονοσκόπηση μπορεί να ενέχει κίνδυνο διάτρησης, προτιμάται η ορθο-σιγμοειδοσκόπηση.

Επιπλέον, απεικονιστικές εξετάσεις όπως η ακτινογραφία κοιλίας και θώρακα χρησιμοποιούνται σε επείγουσες καταστάσεις για τον έλεγχο επιπλοκών, ενώ η αξονική και η μαγνητική τομογραφία παρέχουν αναλυτικότερη εικόνα του εντέρου.

 

Ελκώδης κολίτιδα: Αντιμετώπιση

 

Συντηρητική θεραπεία

Η αρχική αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και αλλαγές στη διατροφή. Τα πιο συνήθη φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι:

• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα (αμινοσαλικυλικά, κορτικοστεροειδή)
• Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για τον έλεγχο της φλεγμονής
• Βιολογικές θεραπείες για ασθενείς με σοβαρή ή ανθεκτική νόσο

Επιπλέον, τροφές που προκαλούν φούσκωμα και εντερικό ερεθισμό πρέπει να αποφεύγονται, ενώ προτείνεται ισορροπημένη διατροφή με επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών και φυτικών ινών.

Χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική αντιμετώπιση εξετάζεται σε περιπτώσεις όπου:

• Η φαρμακευτική αγωγή δεν έχει επιφέρει αποτελέσματα
• Εμφανίζονται σοβαρές επιπλοκές όπως τοξικό μεγάκολο, διάτρηση ή αιμορραγία
• Παρουσιάζεται καρκινική εξαλλαγή ή δυσπλασία

 

Η κύρια χειρουργική επιλογή είναι η ολική κολεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση του παχέος εντέρου. Αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοικτή επέμβαση.

Σε οξείες περιπτώσεις, επιλέγεται η υφολική κολεκτομή με προσωρινή ειλεοστομία, ώστε να επιτραπεί η σταθεροποίηση του ασθενούς πριν την οριστική αποκατάσταση της εντερικής λειτουργίας.

Η αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του εντέρου μπορεί να γίνει μέσω της δημιουργίας ειλεϊκής λυκήθου (pouch), που πραγματοποιείται σε ένα, δύο ή τρία στάδια, ανάλογα με την κατάσταση του ασθενούς.

 

Η Γενική Χειρουργός Δρ. Μπεθάνη Δήμητρα διαθέτει πολυετή εμπειρία στη διάγνωση και αντιμετώπιση παθήσεων του παχέος εντέρου, συμπεριλαμβανομένης της ελκώδους κολίτιδας. Αντιμετωπίζει κάθε ασθενή με εξατομικευμένη προσέγγιση, προσφέροντας τόσο συντηρητικές όσο και χειρουργικές λύσεις, ανάλογα με τις ανάγκες του περιστατικού. Επικοινωνήστε μαζί της για εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία.